Rotunda to miejsce, które zapada w pamięć. Nieważne, czy spędziło się tam rok, kilka lat, kilka dekad, czy kilka godzin. My znałyśmy je od piwnicy po dach. Widziałyśmy każdy kąt. Znałyśmy tajne przejścia, garderoby, kuchnie, magazyny, scenę, widownię małej i dużej sali, Kabaretową. W biurze Stowarzyszenia PAKA (i w tym starym, i w tym nowym, wywalczonym) czułyśmy się u siebie, zwłaszcza, że i tam zdarzało się przechowywać sterty rzeczy na krzesłach. Znałyśmy ściany obwieszone plakatami nadchodzących imprez. Śmiech, dudniący w hallu, a czasem bywało, że gęstniejącą wokół niezręczną ciszę, ale zdecydowanie częściej to pierwsze. Wiedziałyśmy, skąd wynoszone są krzesła i że w poniedziałki i środy w małej sali grano w karty. I nawet najlepszy odświeżacz powietrza nie był w stanie zabić tej unoszącej się w powietrzu, specyficznej, peerelowskiej mgiełki starych murów.
Kabaretowa. Zdjęcie z 35-lecia Rotundy, Alicja Rzepa.
Budynek, w którym znajduje się ten klub, ma już ponad sto lat. Klub w tym roku miałby ich ponad czterdzieści. W styczniu tego roku opublikowałyśmy obszerny artykuł o Rotundzie, w cyklu Krakowskie Miejsca Kabaretowe (przeczytacie go, klikając tutaj). Nie przypuszczałyśmy wtedy, że dzisiaj tamto podsumowanie może wybrzmieć tak symbolicznie.
Koniec epoki
Z Rotundą związane są początki tego bloga. Tam się poznałyśmy i tam postanowiłyśmy pisać o kabarecie rzeczy, które same chętnie byśmy poczytały. Z Rotundy pochodzi wiele naszych relacji z konkursów i przeglądów. Mówi się, że niektóre miejsca mają duszę. Ta rotundowa rozproszy się teraz po różnych zakątkach w Krakowie. Bo miejsca takie, jak to, ich dusze, tworzą ludzie: ich spotkania, rozmowy, pomysły, ich wejścia, wyjścia, zamknięte i otwarte drzwi. Uchylone okna, szepty w kącie, dyskusje przy stole. Bywało różnie. Nie zawsze wszystko układało się gładko, nie wszystkie chwile były radosne, ale zazwyczaj czas spędzany w Rotundzie był czasem spędzanym dobrze.
Rotunda dopiero co została zamknięta, przynajmniej na kilka lat. Bez niej na pewno nie będzie już tak samo. Chciałybyśmy podziękować za te wszystkie lata, które mogłyśmy w niej spędzić. Wyłączenie Rotundy z życia Krakowa oznacza koniec pewnej epoki.
Retrospektywa, ku pokrzepieniu
Pragniemy przybliżyć Wam obraz Rotundy tej nam najbliższej, kabaretowej, złożony ze wspomnień związanych z nią osób. Takich, które znały ją od dawna i tych, które czasem w niej tylko bywały. Tych, które spędzały w niej całe dnie, i tych, które wpadały przejazdem. Tych, które występowały na scenie, lub stały poza nią. Widzów. Artystów. Organizatorów. Każdy ma swoją Rotundę.
Poprosiłyśmy grupę osób z szeroko rozumianego środowiska kabaretowego, związanych z Klubem Rotunda w różny sposób, by odpowiedziały nam na dwa pytania:
1. Czym jest / była dla Ciebie Rotunda?
2. Jakie jest Twoje najlepsze wspomnienie kabaretowe związane z Rotundą?
Mamy nadzieję, że czytając te wspomnienia przypomnicie sobie własne ulubione chwile, spędzone w Rotundzie, wzruszycie się, a może uśmiechniecie. Nie cenzurowałyśmy odpowiedzi i nie ingerowałyśmy w ich treść, poza drobną korektą. Dostajecie więc destylat z rotundowych wspomnień autorów.
Nie chcemy dzielić wypowiedzi na te kabareciarzy i pozostałe, w końcu tworzymy to środowisko wszyscy razem. Dlatego też zamieszczamy je w porządku alfabetycznym, według imion przepytywanych.
Zobaczcie, jak wiele imion ma kabaretowa Rotunda.
ADAM WACŁAWIAK
Kabaret BudaPesz, zdobywca Grand Prix 29. PAKI (2013) z Kabaretem 7 minut Po
O Rotundzie
Nie można przenieść PAKI. Można paczkę ale PAKĘ ciężko już ruszyć. PAKA to przesyłka tylko w jedno miejsce. Do Rotundy. Tam można ją tylko otworzyć. W żadnym innym miejscu.
Adam Wacławiak w skeczu Kabaretu 7 minut Po. Półfinały 29. PAKI. Fot. Anna Jackowska
AGATA NOWAKOWSKA
Wolontariuszka w PACE
O Rotundzie
Rotunda jest dla mnie miejscem szczególnym z kilku, a może i kilkunastu powodów. Ograniczę się do dwóch, które jako pierwsze wpadły mi do głowy, bo gdybym chciała wymienić wszystko, co zawdzięczam Rotundzie i ludziom z nią związanym, to nasz artykuł rozrósłby się do niewyobrażalnych rozmiarów. Pierwszym i niewątpliwie najważniejszym aspektem są ludzie, których miałam szczęście poznać. Wspólnie podczas mniejszych i większych imprez kabaretowych przeżyliśmy nie jedno, a czas spędzony podczas pracy jak i odpoczynku zawsze kojarzył się z czymś przyjemnym. Kolejny powód, a właściwie cała grupa powodów związana jest z nowościami, czymś czego nigdy wcześniej przed wejściem do Rotundy nie doświadczyłam. To w Rotundzie pierwszy raz zostałam wolontariuszką, uczestniczyłam w organizacji festiwali, oglądałam na żywo najlepsze w kraju kabarety. Z tych mniej poważnych rzeczy to np. sprawdziłam w 10 minut bilety 400 osób wchodzących na widownię i zrobiłam moje pierwsze w życiu „blajtki”. Zaczęłam też wierzyć, że rzeczy niemożliwe nie istnieją.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Najlepsze wspomnienie dotyczy 30 PAKI, czyli mojej pierwszej. Idealnie odzwierciedla też to, o czym wspomniałam przy wcześniejszym pytaniu – rzeczy niemożliwe nie istnieją. Szczególnie jeśli chodzi o PAKĘ i Rotundę. Na pewno ciężko jest to sobie wyobrazić lub można uznać za niewykonalne, ale salę Rotundy da się w blisko 30 minut zamienić w salę balową z prawdziwego zdarzenia. Nie brakowało niczego, nawet czerwonego dywanu. A już na pewno naszej gigantycznej satysfakcji z tego, czego udało się dokonać.
Kuchenne selfie. ImproFest 2015.
AGNIESZKA KOZŁOWSKA
Autorka książek o PACE, rzecznik prasowy PAKI, współorganizatorka festiwalu od pierwszych PAK
O Rotundzie
Rotunda to dla mnie nie miejsce, lecz ludzie, których tu spotykałam przez lata. To dawni kabareciarze z każdym rokiem starsi i młodzi – zaczynający swoją karierę. Przez wiele lat było oczywiste, że to właśnie tu spotkamy się przynajmniej raz w roku – wiosną. To moi koledzy ze studiów, z którymi „walczyliśmy o wolność”. To osoby przez duże O – zasiadające w Jury PAKI, z którymi udało się nawiązać nici przyjaźni. To moje koleżanki i koledzy z biura, wolontariusze, technika i inni pracownicy.
Mam nieodparte wrażenie, że aby bywać i pracować w Rotundzie trzeba być wyjątkowym typem człowieka.
Szaleńcem?
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Wspomnień jest cała masa. O tym, jak na przykład Władek Sikora wydawał odgłos trąbką i z całej Rotundy, ze wszystkich jej kątów wybiegali ludzie, aby zobaczyć „pięterko”, albo jak szedł na kolanach wokół budynku a z nim cała zielonogórska ekipa. O tym, jak Kabaret Moralnego Niepokoju częstował wszystkich „smalcem moralnego niepokoju” z dodatkiem ogórka i wódeczki. Jak Tosiek z baru serwował znakomite, ogromne golonki i można było palić, ale nie było takiej potrzeby, bo stężenie dymu było tak duże, że wystarczyło oddychać. O tym, jak odbyli się pierwsi „Spadkobiercy” z Tymem, Rewersem i Wujasem (który wówczas użył epokowego stwierdzenia, że „córka to prawie jak syn”) i pierwsze kabaretowe pojedynki, o tym, jak…
Mówiłam, że masa?
Agnieszka Kozłowska i Władysław Sikora na scenie Rotundy. W tle Kabaret 7 minut Po i Agata Słowicka. Fot. Anna Jackowska
Jury i publiczność. Fot. z archiwum PAKI
AGNIESZKA TREMBECKA
Była barmanka Kabaretowej Cafe
O Rotundzie
Krótko mówiąc, Rotunda to miejsce z niezwykłym klimatem i charakterem.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Wspomnień jest wiele. Bardzo fajnie było pracować na wszelkiego rodzaju eventach, a także zawrzeć nowe znajomości.
Artur Andrus przy barze Kabaretowej. Wtedy jeszcze rządził tam legendarny Tosiek. Fot. z archiwum PAKI
A JAK
Zdobywczynie II miejsca i Nagrody Publiczności 32. PAKI (2016)
O Rotundzie
Rotunda to miejsce, w którym po raz pierwszy wystąpiłyśmy razem, jako kabaret A JAK! To taka nasza „scena-matka” 😀
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Najlepszym wspomnieniem jest dla nas występ na deskach Rotundy podczas finałów 32. PAKI. Dostałyśmy wtedy nasze pierwsze sceniczne kwiaty 😉 A tak na serio – tej atmosfery, reakcji publiczności, życzliwości prowadzącego i organizatorów nie zapomnimy nigdy! Nagroda Publiczności od widzów PAKI jest jednym z naszych najważniejszych wyróżnień 🙂
Kabaret A JAK podczas 32. PAKI. Fot. Anna Jackowska
ALAN PAKOSZ
Kabaret PUK, Grupa AD HOC, organizator Festiwalu ImproFest
O Rotundzie
Rotunda jest dla mnie wspaniałym miejscem. Miejscem, w którym zaczęła się moja przygoda z kabaretem. Miejscem, w którym spędziłem mnóstwo dobrych chwil i grałem niezliczoną ilość kapitalnych występów. Miejscem, w którym odbywała się PAKA i ImproFest. Miejscem, w którym rozwijałem się jako kabareciarz, improwizator i organizator. Rotunda jest dla mnie wspaniałym miejscem.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Najlepszych wspomnień związanych z Rotundą na pewno było sporo. Pamiętam doskonale jak awansowaliśmy do finału PAKI i tam otrzymywaliśmy nagrody. Pamiętam jak popłakałem się ze szczęścia po cudownym spektaklu The Mischief na festiwalu ImproFest parę lat wcześniej. Mam też mnóstwo dobrych wspomnień związanych z Cabaretowa Cafe i rozmów, które tam odbyłem 😉
Alan Pakosz improwizuje. Fot. Anna Jackowska
ALICJA RZEPA
Organizatorka PAKADEMII, współpracowniczka Stowarzyszenia PAKA, rotundowa Pani Fotograf
O Rotundzie
Rotunda to dla mnie spory kawałek życia – ¼ można by rzec. Do Rotundy trafiłam w listopadzie 2010 roku, czyli de facto równe 6 lat temu. Od tamtej pory Rotunda i imprezy pakowskie wyznaczały rytm mojego krakowskiego życia. Pamiętam kiedy pojawiłam się tam po raz pierwszy, błądziłam po parterze szukając jakiegoś biura. Ciemno, nic nie widać. W końcu dotarłam pod jakiś czerwony neon i wkroczyłam do zadymionej (jeszcze przed zakazem palenia) Kabaretowej. Po zajęciach lub w przerwach między wykładami przesiadywałam w sekretariacie wypisując plakaty i pomagając ówcześnie pracującej w sekretariacie Asi w pracach biurowych. Od tego zresztą zaczęła się moja przygoda z pracą w kulturze.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Pierwsza PAKA to był dla mnie taki szok pomieszany z euforią; uczucie porównywalne z momentem, kiedy pierwszy raz wchodzisz na wysoki szczyt i podziwiasz te piękne widoki wokół. Niby słyszałeś jak tam jest i widziałeś całkiem fajne zdjęcia, ale jeśli sam tego nie przeżyjesz to nie poczujesz. A jak już poczujesz to na pewno wrócisz.
I takim wspomnieniem, które chyba mogę nazwać pierwszym, jest sytuacja kiedy stoję w oknie sekretariatu, słyszę wrzawę, piski i śmiechy, patrzę na dół, a na parking koło Żaczka zajeżdża samochód z wychylającym się (chyba) Marcinem Wojciechem w stroju żołnierza, a za nim biegnie grupka osób. Wtedy pomyślałam sobie „WOW, ja tu jestem”.
A później to już sama magia: magia wydarzenia, magia ludzi i nie do zastąpienia niczym magia miejsca. Atmosfera dusznej – i może nie do końca pachnącej fiołkami – Rotundy, to był jednak taki czar jedyny w swoim rodzaju. Klub logistycznie fantastyczny, pełen zakamarków, miejsc do siedzenia. Lubiłam przesiadywać w loży na dolnej sali i myśleć nad historią tego miejsca, wyobrażać sobie tych wszystkich ludzi, którzy wiele lat wcześniej też przeżywali w tym miejscu wspaniałe chwile. To się unosiło w powietrzu.
Chociaż od dwóch lat już w Rotundzie nie pracuję, to wiedziałam, że w każdej praktycznie chwili dnia i nocy mogę wejść do środka i na 110% spotkam tam kogoś znajomego – w jednym z biur, przy barze, za barem. I spędzę tam świetny czas przy kawie czy moim „małym piwie”, które było owiane wieloma śmiesznymi docinkami, bo chyba tylko ja tam piłam małe piwo. No i Gibki też takie pił. A Gibki nauczył mnie robić łódeczki z paragonów. I to też było w Rotundzie. Dużo jest takich drobnych sytuacji związanych z Rotundą, które na zawsze pozostaną mi w pamięci i wywołają uśmiech na ustach.
David Mbeda Ndege błogosławiony między niewiastami 32. PAKI. Fot. Karolina Koniecko
ANDRZEJ DOMAGALSKI
Współautor książki Kabaret w Polsce 1950-2000, animator imprez Rotundy w pierwszych dekadach jej działalności, dziennikarz
O Rotundzie
Studenckie Centrum Kultury Rotunda, od momentu otwarcia w 1974 – po 8-letnim remoncie – było klubem, który kochało się od pierwszej w nim bytności. Liczyła się bogata oferta programowa, jak i atmosfera, dzięki której klub ściągał do siebie młodych, utalentowanych twórców z legitymacją studencką w kieszeni. W minionym wieku klub zaliczany był do najlepszych centrów kultury studenckiej. Dominowało wówczas kilka: uświęcone tradycją „Pod Jaszczurami” na krakowskim Rynku, wrocławski „Pałacyk”, stołeczne „Stodoła” i „Hybrydy”, gdański „Żak” z legendarnym Bim-Bomem, poznańska „Od Nowa” czy też łódzkie „77”.
Rotunda przez cztery dekady stała się kultowym miejscem, które swoją legendę zbudowało na szerokim rozumieniu kultury i promowaniu jej różnorodnych form. Miałem wielką przyjemność pracować w klubie przy Oleandrach przez kilka lat. Jako tzw. programowiec, realizowałem przez kilka sezonów setki, jeśli nie tysiące imprez, począwszy od teatru (od I Krakowskich Reminiscencji Teatralnych w 1975 r., m. in. stworzyłem i realizowałem imprezy: Jazz Juniors i Konkurs Inicjatyw Kabaretów Studenckich), piosenki, kabaretu, muzyki poważnej, występy zespołów folklorystycznych, koncerty muzyki chóralnej, teatru, a skończywszy na filmie. To była moja młodość, jak zawsze szalona, pełna pasji, nie do powtórzenia. Jedyna, a Rotunda była jej kwintesencją.
Dzień bez artysty na scenie klubowej był dniem straconym. Czuwała nad tym kilku- lub też kilkunastoosobowa ekipa z działu programu. Nader często byli to studenci krakowskich uczelni – z Krakowa, jak i z pobliskiego akademika. Przy okazji studiów wchodzili w kulturę i sztukę niejako od środka. Byli niezawodni, podziwiani w skrytości przez potentata na rynku imprez – krakowską Estradę. Jesienią ub. roku zawitałem po latach do Rotundy, mieliśmy z Leszkiem Kwiatkowskim spotkanie autorskie. Ogarnęła człowieka rozpacz, dolna sala, tzw. trumna, wymalowana była na czarno. Ponura, przygnębiająca atmosfera, zbierało człeka na wymioty. Siedliśmy z kolegą i piliśmy wódkę bez słowa, niemal ze łzami w oczach. Wspomnienia niezapomnianych koncertów nie dawały nam spokoju, przebijały się przez czarny nastrój/wystrój.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
W latach mojej działalności kabaret stał na wysokim poziomie. Na wysoką jakość tej sceny składały się świetne teksty literackie i równie dobrzy aktorsko wykonawcy. Rotundę uwielbiali artyści nie tylko krakowscy, ale i warszawscy. Wojciech Młynarski, Jonasz Kofta, Adam Kreczmar, Jan Pietrzak, Jan T. Stanisławski bywali częstymi gośćmi klubowych imprez. Stworzyliśmy nie tylko KIKS, kilka lat później powstała PAKA. W naszym KIKS-ie po laury sięgał m. in. Jacek Kaczmarski i Przemek Gintrowski, jak i Andrzej Poniedzielski. Tłumy widzów z miasta waliły ponadto na Akademię Humoru, comiesięczną porcję satyry (rektor Bruno Miecugow, dziekan Marek Pacuła, amfiteatralny układ widowni na scenie). W rolę wykładowców wcielała się czołówka polskich mistrzów artystycznej satyry: Wojciech Młynarski, Jan T. Stanisławski, Jonasz Kofta, Jacek Fedorowicz, Adaś Kreczmar, artyści z Piwnicy pod Baranami i wrocławska Elita, żeby tylko poprzestać na nich.
Podczas jednej z imprez Sceny Kabaretowej na dolnej scenie zaprezentował się Tercet na Luzie z Elą Jodłowską i Jackiem Nieżychowskim w składzie i z gościnnym udziałem mistrza olimpijskiego w pchnięciu kulą – Władysławem Komarem. Złoty medalista w tym kabarecie śpiewał dwie piosenki Tewje Mleczarza z musicalu „Skrzypek na dachu”. Przed pierwszym wejściem pytam kulomiota: – Pięćdziesiątka starczy?, na co rozochocony Komar rzecze: – No coś ty, Andrzej, daj coś większego. Zacząłem szukać większego naczynia, od pań z kuchni pożyczyłem popularną dawniej wtedy tzw. musztardówkę. Nalałem mistrzowi, wypił jednym duszkiem i wyszedł na scenę, zaśpiewał. Wrócił do mnie, przechylił kolejną, podobnie było przy drugiej piosence. Musiałem szybko załatwić drugą służbową butelkę. Opłacało się, Komar zebrał gromkie brawa, osobiście wyraził mi wdzięczność za dopingowe wsparcie, wpisując stosowne słowa, łechcące próżność człowieka, do klubowej księgi pamiątkowej. Słowa historyczne, pełne liryzmu, ale i niemal złośliwej satyry w wydaniu Komara i Jodłowskiej zapisane są w księdze pamiątkowej Rotundy, która spoczywa w moim archiwum domowym.
1. Od lewej Andrzej Pacuła, Marek Materna i Jerzy Pyżalski. Połowa kabaretów Kit i Ssak, działających w Rotundzie. Fot. Marian J. Curzydło
2. Satyrycy związani z Rotundą, bracia Marek i Andrzej Pacułowie. Fot. Marian J. Curzydło
3. Grzegorz Bukała i Wały Jagiellońskie na Scenie Kabaretowej Rotundy. Fot. Marian J. Curzydło
ANDRZEJ TALKOWSKI
Zdobywca Grand Prix 16. PAKI (2000) z kabaretem Kuzyni, artysta Piwnicy Pod Baranami, właściciel Teatru Szczęście
O Rotundzie
Rotunda była dla mnie cudownym miejscem, gdzie odbywał się najbardziej niesamowity festiwal artystyczny – PAKA! To był festiwal na najwyższym światowym poziomie artystycznym. Żyło się od PAKI do PAKI, bo Świętem Bożego Narodzenia i Sylwestrem były Finały PAKI, a dzień po PACE zaczynał się nowy rok. Rotunda to dla mnie było miejsce, gdzie można było spotkać życzliwych, wspaniałych ludzi, z Mirkiem, Aliną i Agnieszką na czele 🙂
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Najlepsze wspomnienie to oczywiście Grand Prix PAKA 2000 :), ale również spektakle, skecze, numery, żarty kabaretów Koń Polski, Potem i Grupy Rafała Kmity, Fajf, Bez Nas i wszystkich innych finalistów… oraz najważniejsze (!) – występ na scenie PAKI mojego poczętego dziecka 🙂
Andrzej Talkowski z Kabaretem Kuzyni i publiczność przykryta gazetą. Fot. z archiwum PAKI
ANETA TABISZEWSKA
Miłośniczka kabaretów, wolontariuszka w PACE, dziennikarz Verbum Na Polu
O Rotundzie
Rotunda jest dla mnie miejscem wieloznacznym. Na pierwszym miejscu jest moim domem. Po prostu. Domem wypełnionym sympatią, śmiechem, zabawą, ale także domem wypełnionym miłością. Tak, miłością. Wzajemną miłością ludzi do siebie, miłością do wspólnej pasji, miłością do artystów kabaretowych, miłością do skeczy, piosenek. Nie mniej ważnym od domu rodzinnego. Rotunda jest dla mnie także miejscem, gdzie totalnie odpływam w inny wymiar. Jest odskocznią od życia. Wchodząc zaciągam się tym specyficznym zapachem i przenoszę się w inny świat, w świat mojej pasji- kabaretu. I wszystko inne przestaje mieć znaczenie. Zapominam o trudach dnia codziennego i o problemach, odkładam telefon i odpływam w ten mój świat…
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Wspomnień z nią związanych mam mnóstwo… Pamiętam swoją pierwszą PAKĘ, 30. Pamiętam ogrom włożonej przez nas wszystkich pracy, ale także i tą satysfakcję, że wszystko się udało. Ach, ten pamiętny bal… To było przeżycie… Pamiętam swój pierwszy ImproFest, gdzie Rotunda zamieniła się w dom strachów, a ja prowadzałam ludzi po jej nieznanych zakątkach. Pamiętam pojedyncze występy, kiedy to na jednym z nich wykonaliśmy coś wręcz niemożliwego: sprawdziliśmy bilety ponad 400 osobom w niespełna pół godziny. Pamiętam jak siedziałyśmy w małym pomieszczeniu w ścianie i puszczałyśmy prezentacje i tablice wyników pojedynków. Pamiętam jak z tego też pomieszczenia rzucałyśmy piłeczkami w ludzi, przy jednej z piosenek Łowców.B Pamiętam jak malowałam jednego z artystów tuż przed występem. Pamiętam jak jechałam wózkiem sklepowym przez aleje do Rotundy. Pamiętam wspólnie wykonaną pracę przy reanimacji królików czy scenografii. Pamiętam swój przypadkowy i spontaniczny występ na PACE. Pamiętam te liczne rozmowy z artystami i z moimi kochanymi współtowarzyszami, przy kawie, soku, piwie, w Kabaretowej, na dolnej sali, w garderobie czy biurze, o 12 w południe czy o 1 w nocy. Pamiętam wszystko, bo najlepszych chwil w życiu i wspaniałych ludzi się nie zapomina.
Pokój gotowy na przyjazd improwizatorów! ImproFest 2015. Fot. Małgorzata Dutkiewicz
DAVID MBEDA NDEGE
Laureat 32. PAKI
Wstawiamy wypowiedź Davida, którą przysłał w formie video. Przepisanie jej odebrałoby jej cały urok.
O Rotundzie:
GRZEGORZ POROWSKI
Niestrudzony archiwizator koncertów PAKI, organizator Tarasowych Spotkań Kabaretowych
O Rotundzie
To trudne pytanie. To miejsce, które przyciąga mnie na wiosnę do Krakowa, by spotkać przyjaciół i obejrzeć najnowsze spektakle kabaretowe podczas PaKI. To pamięć o Panu Tośku i jego barze, którą podtrzymujemy razem z żoną, przekazując, podobnie jak czynił to Pan Tosiek, skrzynkę piwa dla najlepszego naszym zdaniem konkursowego kabaretu. Bo Rotunda to nie tylko kabaret, to przede wszystkim ludzie. I dla tych ludzi przyjeżdżam tu od 1997 roku.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Nie mam jednego, najlepszego wspomnienia kabaretowego związanego z Rotundą. Mam masę wspaniałych wspomnień. To pierwsze obejrzenie spektaklu „Wszyscyśmy z jednego szynela” i to od razu z udziałem orkiestry. To krzesła połamane przez Smutnego. To pierwszy kontakt z działalnością Grupy MoCarta. Wspaniały koncert o tym co się wydarzyło od PaKI do Paki w reżyserii Tomka Jachimka i piosenka o pogrzebie Czesława Miłosza, Jego autorstwa. To wielka radość, że większość tych wspomnień mogę odświeżyć dzięki moim nagraniom wideo.
IGOR SUMARA
Inspicjent 32. PAKI, człowiek niezastąpiony, który potrafi zastąpić kilku innych
O Rotundzie
Miejscem zagadkowym. Pracując kilka lat z rzędu na Pace za każdym razem byłem w stanie odnaleźć w niej drzwi lub schowek o którym wcześniej nie miałem pojęcia. Na czas festiwalu stawała się moim drugim, a w zasadzie pierwszym domem bo to tam spędzałem większość doby. Rotunda kojarzy mi się jeszcze z kurzem, który był na zapleczu w ilościach hurtowych. Śmiem twierdzić, że gdyby ktoś wynalazł efektywną technologię przetwarzania roztoczy na surowce budowlane, Rotundzie nie groziła by żadna katastrofa.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Te najlepsze wspomnienia są zamazane, bo pochodzą z późnych godzin nocnych z dolnej małej sali rotundy.
Jeśli chodzi o wspomnienie kabaretowe, to chyba moja pierwsza w życiu wizyta w Rotundzie, za dzieciaka byłem na kabarecie Potem (końcówka lat 90.) niewiele pamiętam, ale chyba od tego momentu Potem stał się moim ulubionym kabaretem 🙂
Igor Sumara w skeczu Kabaretu Ani Mru Mru, z Waldemarem Wilkołkiem. 32. PAKA. Fot. Anna Jackowska
IZABELA LEONARCZYK
Do niedawna część biura Stowarzyszenia PAKA, Komisarz Konkursu 32. PAKI
O Rotundzie
Rotunda, to dla mnie, mówiąc górnolotnie – Legenda, a mówiąc tak życiowo – miejsce pracy. Spędziłam w niej 6 lat. I to dosłownie, przychodząc codziennie od poniedziałku do piątku do biura. To naprawdę ciekawe połączenie, gdy jedno miejsce ma dla ciebie 2 twarze, gdy spędzasz w nim wiele wieczorów na wspaniałych koncertach relaksując się w towarzystwie znajomych, a następnego dnia rano tam wracasz i kompletnie zmienia ono charakter w Twojej głowie, będąc areną, na której realizujesz swoje zawodowe obowiązki, gdy z jednej strony masz z tyłu głowy historię „klimatyzowanej sali krakowskiego klubu Rotunda”, a z drugiej strony po prostu dbasz o rozstawienie na niej właściwej ilości krzeseł dla publiczności i rozmieszczenie materiałów reklamowych. Zatem Rotunda jest dla mnie legendą która stała się częścią mojej codzienności.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Zacznijmy od tego, że 90% moich wspomnień związanych z Rotundą jest „kabaretowych”, a jest ich tak dużo i są tak piękne, że trudno mi wyróżnić jedno. Naprawdę, byłoby to niesprawiedliwe. Oczywiście, najwspanialsze wiążą się naturalnie z Przeglądem Kabaretów PAKA, który od strony organizacyjnej przeżyłam w Rotundzie 6 razy, począwszy od 27. PAKI, na 32. skończywszy, a każdą z nich w nieco innym charakterze. Na podkreślenie i specjalne zaznaczenie zasługują na pewno 2 rzeczy:
– Ogólny klimat panujący podczas PAKI. I nie chcę tu rozstrzygać, czy większy wpływ na to ma specyfika środowiska kabaretowego, ludzi, którzy niejednokrotnie doskonale się znają, często spotykają i tworzą po prostu zgraną grupę zdolnych ludzi, którzy się lubią; czy właśnie specyfika miejsca, która sprzyja takiej integracji, ze swoimi wszystkimi zakamarkami, surowością i tajemniczością, ciasnotą Kabaretowej Cafe i pierwszym wiosennym ciepłem ogródka przed nią.
– 30. PAKA, która była wyjątkowa ze względu na swoją jubileuszowość. Wszystko podczas niej było bardziej dostojne i ważne. Przy okazji był to czas wspomnień i powrotów do przeszłości, początków kabaretu w Rotundzie. A zwieńczeniem był uroczysty bal – nigdy nie zapomnę, jak sala Rotundy w pół godziny naszymi rękami przeistoczyła się z sali widowiskowej z ponad 400 krzesełkami po występie w piękną i elegancką salę balową. I to niech będzie podsumowanie – to miejsce magiczne, i wszystko jest tam możliwe.
Balujemy na 30. PACE. Fot. Anna Jackowska
JULIA KOZŁOWSKA
“Dziecko PAKI”, zna Rotundę od urodzenia, czyli od dobrych -nastu lat
O Rotundzie
Czym jest dla mnie Rotunda?
Obecnie – pustostanem – pięknym, choć starym… wyjątkowym pustostanem, fabryką wspomnień, dobrych i złych chwil…
Gdy zaczynam wspominać Rotundę, przed oczami ukazuje mi się moje własne dzieciństwo (od 3-ego roku życia przychodziłam na Festiwal), każdą Pakę w niej spędzoną, Rockotekę, pierwszy koncert, włożoną pracę i wszystkie pozytywne i mniej pozytywne znajomości, emocje.
Czym była dla mnie Rotunda?
Była, i mimo, że jest tym wyjątkowym pustostanem – dalej jest dla mnie drugim domem, pracą i pasją. Każdy korytarz, każdy metr Rotundy ma swoją historię – piękną i tą mniej… Być może dlatego jest tym jedynym, niezwykłym pustostanem.
Julka i Sonia Bohosiewicz. Fot. z archiwum Agnieszki Kozłowskiej
Julka i Dariusz Kamys. Fot. z archiwum Agnieszki Kozłowskiej
KAROLINA KORNESZCZUK-PODOBA
Koordynator biura Stowarzyszenia PAKA, Organizatorka PAKI, Jazz Juniors i innych imprez Rotundy
O Rotundzie
Rotunda jest dla mnie drugim domem.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Pierwsze takie wspomnienie mam jeszcze z lat 90-tych, kiedy to członkowie Kabaretu Czyści Jak Łza potrzebowali podstawionej osoby z publiczności, i żyjący jeszcze wtedy Mirek Wujas “podstawił” im mnie.
Drugie, to jak Kabaret Młodych Panów zaśpiewał na scenie, specjalnie dla mnie, piosenkę Dziewczyna z inkubatora.
Karolina Korneszczuk-Podoba z Agatą Nowakowską i Anetą Tabiszewską. Fot. Mariusz Grabowski, FotoBudka
MAREK STAWARZ
Kabaret BudaPesz, Teatrzyk O Rety, zdobywca Grand Prix 29. PAKI (2013) z Kabaretem 7 minut Po
O Rotundzie
Lubię to miejsce, zawsze kojarzy mi się z duszną, nerwową atmosferą, ze zdenerwowaniem, koreczkami z serem i winogronami, z ganiającymi chłopami podpinającymi wijące się tu i ówdzie kable… babeczkami z identyfikatorami oraz takimi w cieście, a właściwie z ciasta, a właściwiej z ciasta w cieście… z rozbitą szybą w moim passacie i Karoliną Korneszczuk kombinującą odpowiednich rozmiarów tekturę mającą zapełnić puste miejsce po niedawno co wybitej szybie… z stertą ubrań, potem, długimi bezsensownymi rozmowami i komentarzami po dopiero co zakończonych występach lub jeszcze nudniejszymi z perspektywy czasu i pozbawionymi sensu rozmowami na temat „rozmów z żyri”. PAKA w innym miejscu, to nie PAKA. Tyle.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Półfinały PAKI, program z kucharzem… To był dobry program i dobry występ, a nas nie puścili dalej… Co prawda rok później zdobyliśmy granda ale wspomnienie zostało. Rotunda zawsze mi się kojarzy z PAKĄ. Poza PAKĄ nie wiele tam zaglądałem. Nie żebym coś miał przeciw, po prostu busy mi nie jeżdżą przez aleje.
Marek Stawarz w monologu Kabaretu 7 minut Po. Półfinały 29. PAKI. Fot. Anna Jackowska
PAULINA JARZĄBEK
Kabaretowa maniaczka, redaktor naczelna Verbum Na Polu
O Rotundzie
Rotunda była dla mnie miejscem legendarnym, do odkrywania.
Pojawiła się w moim życiu za sprawą kabaretów lata świetlne temu. 27. PAKĘ spędziłam już jako wolontariuszka Stowarzyszenia. Wtedy zaczęło się dla mnie odkrywanie labiryntu korytarzy, biur, schowków. Pamiętam tak zwany Prysznic obok głównego biura PAKI. Tego małego, ciasnego, gdzieś w lochach, a ściślej na końcu korytarza przylegającego do kulis sceny na malej sali. Nie mam pojęcia, jak udawało nam się wyciągnąć stamtąd te wszystkie banery i roll-upy. Pomieszczenie obok Prysznica służyło zazwyczaj za magazyn, czasem za garderobę, a sporadycznie za… biuro. Spędziłam w tych dwóch małych pomieszczeniach wiele pięknych, dziwnych, strasznych chwil. Miałam wrażenie, że ściany magicznie się rozciągają, by pomieścić to wszystko.
Zapamiętam hasła, określające różne punkty Rotundy. Dla niewtajemniczonych to brzmi jak szyfr. Bo zazwyczaj wyglądało to tak, że ktoś rzucał: “Zanieś to …” i tu następował wspomniany szyfr: do pokoju Wiktora, do Łukasza, do garderoby (- Górnej, czy dolnej? – Górnej.), za bar, do Kabaretowej, za ladę, do Etiudy, na małą salę, na dużą salę. Albo po prostu “do chłopaków”, albo “dziewczynom”. A zdarzało się, że padało tylko “Weź to rzuć gdzieś tam tam, no wiesz, gdzie”. I wiedzieliśmy.
I ta cała toponimia w jakiś sposób wiązała się z ludźmi. Bo moja Rotunda to przede wszystkim spotkania, również takie, które wpłynęły na moje życie w znaczący sposób. To chwile przegadane w Kabaretowej, z dziewczynami z baru, z kabareciarzami, wolontariuszami. To loże przy małej sali, to schody, przez które najpierw wchodziłam jako widz, a potem sama sprawdzałam bilety. Rotunda to osobny świat, który uwielbiałam odwiedzać, nawet, jeśli nie zawsze bywało kolorowo.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Kabaret 7 minut Po na 29. PACE! Moje kabaretowe objawienie. Zakochałam się wtedy w tamtym ich świecie. Kabaret się rozpłynął, a miłość trwa.
Ale takich wspomnień jest wiele. Zdecydowanie zbyt wiele, jak na tak krótką formę wypowiedzi. Na przykład zbiorowe wykonanie piosenki Blok na 30. PACE. Tańczący Sikor. Kabaret A Jak na pierwszej, i miejmy nadzieję, nie ostatniej, Niebywalencji. ImproFestowe króliki. Dużo królików. Występ legendarnego kabaretu Ucho (ktoś to jeszcze pamięta?). I te wszystkie chwile, gdy oglądałam kabaret Hrabi na żywo. Artur Andrus w stroju świnki. I jak usłyszałam na scenie piosenkę z moim tekstem w wykonaniu Grupy PS. Długo by wymieniać. Rzeczywiście, trudne pytania wymyśliłyśmy.
Remontujemy PAKĘ. Lipiec 2012. Fot. Karolina Korneszczuk-Podoba
Fot. Alicja Rzepa
PAULINA TROJECKA
Dyrektor Stowarzyszenia Promocji Sztuki Kabaretowej PAKA
O Rotundzie
Jestem związana z Rotundą od ponad 10 lat, co wiąże się z ogromnym bagażem doświadczeń zawodowych, wspomnień, radości i smutków. Setki koncertów, kabaretonów, wydarzeń – to coś, o czym nie zapomnę do końca życia. Ale Rotunda to dla mnie przede wszystkim ludzie, których tu poznałam, a wśród nich przyszły Mąż 🙂
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Uczestniczyłam w wielu wydarzeniach kabaretowych w Rotundzie, stąd i dużo wspomnień. Ale chyba najmilszym jest moment, kiedy okazało się, że to co jest rozrywką i zabawą, może stać się wyzwaniem zawodowym.
W pracy. Pakowanie PAKI, 2016. Fot. Aneta Tabiszewska
PIOTR GUMULEC
Kabaret Chyba, konferansjer
Mój Boże. Całe moje kabaretowe życie się z tym wiąże. Byłem na każdej Pace od 2009 roku. Z Rotundą wiąże się mój największy zawodowy stres czyli występ na benefisie Roberta Górskiego. Zrobiłem tam jego parodię, kosztowało mnie to miliard siwych włosów. Poza tym to moje pierwsze konferansjerskie początki… Ciężko w to uwierzyć, że to se ne vrati.
Guma na 32. PACE. Fot. Anna Jackowska
WŁADYSŁAW SIKORA
Kabaret ADI, animator Zielonogórskiego Zagłębia Kabaretowego
O Rotundzie
Pytania są dla mnie trochę trudne. Ilość przeżyć i emocji, które przeżyłem w tym klubie jest ogromna. Ale te emocje są związane z ludźmi a nie z miejscem. Rotunda była miejscem sprzyjającym takim kontaktom, rozmowom, emocjom – ale to ludzie byli przyczyną tych przeżyć.
Kiedy Rotunda była pełna interesujących ludzi – to konstrukcja klubu, wielość miejsc – dawała możliwość przeżywania w sposób zagęszczony spotkań z nimi. Ale to ludzie stanowili o atrakcyjności tych spotkań.
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Wybranie jednego wspomnienia spośród bardzo wielu jest dla mnie niemożliwe. Z 30 lat wybrać jedno tylko – jak?
Władysław Sikora podczas Koncertu I dekady PAKI. 30. PAKA. Towarzyszy mu kabaret Hrabi i Kabaret Róbmy Swoje. Fot. Anna Jackowska
ZUBI LECH
Dyżurny Widz Kabaretowy Kraju, od lat wierny PACE
O Rotundzie
Chyba każdy ma takie miejsce, do którego lubi wracać. Dla mnie, jednym z takich miejsc jest właśnie Rotunda.
Nawet jeśli nic się tam nie dzieje, coś mnie ciągnie na Oleandry. Nie pamiętam, kiedy zaczęła się ta przyjaźń, czyli zapewne bardzo dawno. Rotunda to nie tylko miejsce. To także ludzie, kabarety, dobra zabawa i rozmowy do świtu (a to już raczej pod Rotundą ;)).
Najlepsze wspomnienie kabaretowe
Najlepsze wspomnienie kabaretowe związane z Rotundą?
To chyba to, kiedy stałem się częścią kabaretu Inaczej (za co jestem ogromnie wdzięczny) i wystąpiłem na scenie Rotundy. To była najgorsza Wróżka w historii teatru, ale dla mnie bardzo ważna rola :).
Oczywiście brak mi będzie tego miejsca, ale mam nadzieje, że kabarety tam jeszcze wrócą.
To tylko kwestia czasu.
Dżinsowa Wróżka w akcji. Fot. Anna Jackowska
Dżinsowa Wrózka roztacza czar. Fot. Anna Jackowska
POST SCRIPTUM
Zdajemy sobie sprawę, że lista wymienionych tutaj nazwisk powinna być dłuższa. Nie udało nam się dotrzeć do wszystkich, do których chciałyśmy dotrzeć, a może wręcz powinnyśmy. Wszystkim, którzy odpowiedzieli na naszą prośbę, jesteśmy wdzięczne za poświęcony nam czas.
Pozostawiamy ten artykuł jako formę otwartą. To oznacza, że jeśli w przyszłości ktoś chciałby dołączyć swoje odpowiedzi na nasze pytania, by współtworzyć obraz naszej kabaretowej Rotundy, będzie to mógł zrobić, a my dołączymy tutaj jego wypowiedź.
Czekamy na Wasze zgłoszenia drogą mailową:
verbumnapolu@gmail.com
ANETA TABISZEWSKA, PAULINA JARZĄBEK, AGATA NOWAKOWSKA
VERBUM NA POLU 