Z wizytą u laureatów PAKI 1985-1994. [cz. IV]

Z WIZYTĄ U LAUREATÓW PAKI 1985-1994

CZĘŚĆ IV
PAKA 1988

Do czwartej edycji konkursu zgłosiło się 39 kabaretów. Ważnym faktem jest, że dotychczasowym miejscem, w którym odbywały się występy był Dom Studencki „Piast”. Natomiast od roku 1988, Przegląd PAKA przenosi się do Rotundy i jak wiemy pozostaje jej wierny do dnia dzisiejszego.

I MIEJSCE: KABARET BEZ NAS

Pierwsze miejsce zdobywa kabaret „Bez Nas” z Olsztyna. Działał on w latach 1986-1992, a założycielem był Edward Trybała (ówcześnie doktor, dziś już profesor). Grupa ta była związana z Akademią Rolniczo-Techniczną, więc jak nie trudno się domyślić, członkami byli głównie studenci: Piotr Plewa, Mariusz Skorupski, Katarzyna Trachimik, Jędrzej Grochulski i Jacek Pawłowicz. Wspomniany wyżej założyciel zajmował się pisaniem tekstów i reżyserią skeczy. Trzeba również zaznaczyć, iż jeden z członków działa do dziś na kabaretowej scenie, jest to Piotr Plewa, który obecnie występuje w „Grupie Rafała Kmity”. Ważną wzmianką jest także to, iż wyżej wymieniony kabareciarz, na Przeglądzie w 1988 roku dostał nagrodę indywidualną. Kabaret ten pojawiał się na konkursie do 1990 roku, zdobywając kolejne miejsca na podium. A tutaj możecie zobaczyć próbkę ich twórczości.

II MIEJSCE: KABARET DZYPS

Drugie miejsce przypadło „Kabaretowi Dzyps” z Puław, który był omawiany w poprzedniej części: przypominajka.

III MIEJSCE: ???

Trzecie miejsce jest trochę kłopotliwe do określenia, bowiem spotkałam się z dwoma wersjami. Jedna jest taka, że trzeciej nagrody nie przyznano (według oficjalnej strony internetowej PAKI), natomiast druga mówi, że trzecie miejsce zajął „Kabaret Ergo” z Nowego Sącza (według książki A. Kozłowskiej Magiczny świat kabaretu PAKA 1985-2001). Podejrzewam, że mógł nastąpić błąd na oficjalnej stronie PAKI i jednak tę nagrodę przyznano. Mimo to, kabaret ten był już opisany w poprzednich częściach: przypominajka.

GRAND PRIX: DRUGI GARNITUR Z FORMACJI ZAŚ

Nagrodę Grand Prix otrzymał „Kabaret Drugi Garnitur” z Zielonej Góry, który był związany z „Formacją Zaś”. Działał w latach 1988-1989, a założycielami byli znani już Dariusz Kamys (obecnie „Hrabi”) i Władysław Sikora (obecnie „ADI”), a w jego skład wchodzili studenci Wyższej Szkoły Pedagogicznej, m.in.: Joanna Kołaczkowska (obecnie „Hrabi”), Adam Nowak (obecnie „Raz, dwa, trzy”), Janusz Rewers (obecnie „Rewers”), Leszek Jenek („Ciach”) i Tomasz Kowalski (również „Ciach”). Po rozwiązaniu kabaretu „Drugi Garnitur z Formacji Zaś” każdy z członków poszedł w swoją stronę i jak widać była to dobra decyzja, bowiem istnieją do dziś na scenie kabaretowej z nowymi grupami artystycznymi.

Przegląd w 1988 roku wyłowił perełki kabaretowe, które nadal bawią ludzi do łez.

To tyle w dzisiejszej części cyklu. Zapraszamy na kolejną część już niebawem!

ANETA TABISZEWSKA

LITERATURA
Andrzej Domagalski, Leszek Kwiatkowski, Kabaret w Polsce 1950-2000, Krakowska Fundacja Teatralna, Kraków 2015.
Agnieszka Kozłowska, Magiczny świat kabaretu PAKA 1985-2001, Kraków 2002.

Z wizytą u laureatów PAKI 1985-1994 [cz. III]

Z WIZYTĄ U LAUREATÓW PAKI 1985-1994

CZĘŚĆ III
PAKA 1987

I MIEJSCE: NIE PRZYZNANO

W dzisiejszej części skupimy się na Przeglądzie w roku 1987, w którym to udział wzięło 26 kabaretów. Pierwszy raz w historii konkursu nie przyznano pierwszego miejsca.

II MIEJSCE: DZYPS, FAJF, I

O grupie artystycznej „Dzyps” z Puław wiemy tylko dwie rzeczy. Swoją działalność rozpoczęli w Puławskim Ośrodku Kultury „Dom Chemika”, a w skład zespołu w roku 1987 wchodzili: Renata Siedlaczek (najprawdopodobniej założycielka), Grzegorz Łączny, Tomasz Mazur, Bartosz Wilczyński, Krzysztof Adamczyk.

Zespół „Fajf” został opisany w pierwszej części cyklu (dla przypomnienia tutaj), jednak można wywnioskować, że po dwóch latach jego poziom artystyczny spadł (w 1985 zajęli pierwsze miejsce, w 1987 drugie).

Kabaret „i” z Warszawy jest wielką zagadką, bowiem nie ma nic na jego temat w książkach, czy Internecie. Jedyne co udało mi się znaleźć to skład zespołu z omawianego roku, byli to: Dariusz Olak, Arkady Kamiński, Mirosław i Paweł Płodzik.

III MIEJSCE: NIE PRZYZNANO

Trzecie miejsce, podobnie jak pierwsze, nie zostało przyznane.

GRAND PRIX: POTEM

Grand Prix utrzymało się w rękach kabaretu „Potem” z Zielonej Góry, za program, który można w całości zobaczyć tu.

Rok 1987 pokazuje, że scena kabaretowa nie oszczędza nikogo. Kabaret „i” wystąpił tylko raz na Przeglądzie i słuch o nim zaginął, z kolei „Dzyps” pojawi się jeszcze w roku 1988 i także odejdzie w zapomnienie. Uwidacznia to także jeszcze jedną rzecz. Publiczność i jurorzy są coraz bardziej wymagający.

ANETA TABISZEWSKA

LITERATURA
Andrzej Domagalski, Leszek Kwiatkowski, Kabaret w Polsce 1950-2000, Krakowska Fundacja Teatralna, Kraków 2015.
Agnieszka Kozłowska, Magiczny świat kabaretu PAKA 1985-2001, Kraków 2002.
https://gimmmm.prv.pl/kultura.html

Z wizytą u laureatów PAKI 1985-1994 [cz.II]

Z WIZYTĄ U LAUREATÓW PAKI 1985-1994

CZĘŚĆ II
PAKA 1986

I MIEJSCE: POTEM, KOŃ POLSKI

Do drugiego Przeglądu Kabaretów Amatorskich zgłosiło się 21 kabaretów. Pierwsze miejsce zdobyli ex aequo „Koń Polski” oraz „Potem”. Z racji tego, iż pierwsza z wymienionych grup artystycznych była omawiana przez mnie w poprzedniej części, pominę ponowne jej opisywanie.

Kabaret „Potem” powstał w 1984 roku, w Zielonej Górze. Założycielami byli Krzysztof Langer i Dariusz Kamys. Pierwotny skład kabaretu to: Janusz Klimenko, Ewa Sopielewska, Andrzej Kłos, Mirosław Kowalik oraz Paweł Jarosz. Rok później Langera zastąpił Władysław Sikora.

W 1987 roku zawiesili swoją działalność, z powodu powołania do wojska dwóch członków kabaretu, a także przez zmęczenie i kryzys, które było spowodowane dużą intensywnością pracy i występów.

Powrócili w 1989 roku, ze zmienionym składem, w którym znalazła się Joanna Chuda (obecnie Kołaczkowska) oraz Adam Nowak. Rok później znowu nastąpiły zmiany w składzie grupy i tak kabaret „Potem” tworzyli: Joanna Kołaczkowska, Leszek Jenek, Mirosław Gancarz, Dariusz Kamys, Adam Pernal i Władysław Sikora. W latach 1984-1987 stworzyli trzy programy kabaretowe: „Potem I”, „Potem II” i „Potem III”. Natomiast przedstawione w 1991 roku „Bajki dla potłuczonych” zostały uznane za szczyt osiągnięć grupy. Zaczęła rosnąć ich popularność. Na PACE oprócz pierwszego miejsca zdobyli dwa razy Grand Prix. Także dwukrotnie na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej FAMA zdobyli Trójząb Neptuna.

Zakończyli działalność w 1999 roku. Jednak niektórych z członków legendarnego kabaretu „Potem” można obecnie zobaczyć na scenie kabaretowej: Kołaczkowska z Kamysem występują w kabarecie „Hrabi”, Sikora w „ADI”, natomiast Jenek w „Ciach”.

W 2013 roku pożegnaliśmy na zawsze „Smutnego”, Adama Pernala, fortepianistę, co pomykał, jak nikt, o czym możecie się przekonać, klikając tutaj.

II MIEJSCE: ERGO

W tym roku drugą nagrodę zdobywa kabaret „Ergo” za program „Metaforyzmy, czyli leśne korepetycje”. Podobnie jak „Koń Polski” grupa ta została opisana w poprzedniej części. Warty podkreślenia jest fakt, iż kabaret ten w porównaniu do roku 1985, przeskoczył o jedno miejsce na podium.

III MIEJSCE: U HAKA ZE SŁUPI

Trzecie miejsce zajęła grupa „U Haka” ze Słupi za program „Nasze najszczersze rozmowy”. W tym samym roku kabaret zdobył też II nagrodę na festiwalu OSPA w Ostrołęce, z „Piosenką o przyjazdach”, z tekstem Wojciecha Dróżdża i w wykonaniu Andrzeja Żądło.

Na jednej z płyt CD PAKI, „Piosenki Przeglądów Kabaretów PAKA. Wiwat satyryczny stan” z 2001 roku, znajduje się także utwór „Wielkanoc”. Niestety nie udało mi się znaleźć więcej informacji na temat tego kabaretu.

Rok 1986 przyniósł odkrycie w postaci kabaretu „Potem”. Pozostałe miejsca przypadły kabaretom, które pojawiły się na przeglądzie rok wcześniej. Zapraszamy na kolejny odcinek cyklu za dwa tygodnie.

ANETA TABISZEWSKA

LITERATURA
Andrzej Domagalski, Leszek Kwiatkowski, Kabaret w Polsce 1950-2000, Krakowska Fundacja Teatralna, Kraków 2015.
Agnieszka Kozłowska, Magiczny świat kabaretu PAKA 1985-2001, Kraków 2002.

Z wizytą u laureatów PAKI 1985-1994 [cz.I]

Z WIZYTĄ U LAUREATÓW PAKI 1985-1994

CZĘŚĆ I
PAKA 1985

Rozpoczynamy nowy cykl, w którym wrócimy pamięcią do początków najpopularniejszego przeglądu kabaretów w Polsce. Pochylimy się nad grupami artystycznymi, które zdobyły na nim czołowe miejsca lub tytuł Grand Prix. A o jaki przegląd chodzi? Oczywiście, że o Przegląd Kabaretów PAKA, który odbywa się nieprzerwanie od 1985 roku, w krakowskiej Rotundzie. Cykl ma na celu przypomnienie sylwetek zwycięskich zespołów i ukazanie jak przebiegała ich dalsza kariera, o ile w ogóle się rozwinęła.

GRAND PRIX: SKĄŻEŚ JEST

Rok 1985. Pierwszy Przegląd Kabaretów Amatorskich, do którego zgłosiło się 13 grup artystycznych. Grand Prix zdobywa „Skążeś jest” z Koszalina, za skecz Wybory. Nic Wam ta nazwa nie mówi? A jak napiszę „Koń Polski” będzie lepiej? Tak, to właśnie dzisiejszy „Koń Polski” zdobył na pierwszym Przeglądzie Grand Prix.
Kabaret ten powstał w 1985 roku (czyli sukces już na samym początku istnienia grupy) z inicjatywy Leszka Malinowskiego, przetrwał do dziś, w nieco zmienionym składzie. Byli członkowie zespołu to m.in.: Piotr Kryszan, Małgorzata Malinowska, Celina Monikowska Martini, Jan Martini, Roman Franczak oraz Mieczysław Giedrojć. Jak mówi sam założyciel kabaretu, występ na PACE był początkiem „Konia Polskiego”. Podczas Przeglądu w 1985 roku, w skład zespołu wchodziła grupa pantomimiczna z Koszalina, m.in. Romek Frańczak, Piotr Kryszan, Jacek Kubiak. Rok później kabaret ten zdobył na PACE pierwszą nagrodę. Udział w konkursie okazał się dla „Konia Polskiego” bardzo dobrą decyzją, co możemy obserwować obecnie, bowiem niezmiennie od kilkudziesięciu lat jest jedną z najpopularniejszych grup kabaretowych w Polsce. Chyba nie ma w tym kraju żadnego fana kabaretu, który nie zetknąłby się z Marianem i Helą. „Koń Polski” od wielu lat jest również organizatorem Festiwalu Kabaretu w Koszalinie.
Jak mógł się prezentować ten kabaret w 1985 roku, możecie zobaczyć w skeczu grupy z tamtych lat, Wybory.

Oficjalna strona Internetowa kabaretu: www.kabaretkonpolski.pl.

I MIEJSCE: FAJF, I Z POZNANIA I Z TORUNIA

Pierwsza nagroda została przyznana dwóm kabaretom: „Kabaretowi Fajf” z Radomia, za program Antygona oraz „I z Poznania i z Torunia” z Torunia, za program Bez tytułu.

Pierwszy z wyżej wymienionych zespołów był grupą licealistów, w którego skład wchodził także nauczyciel języka angielskiego (domyślamy się zatem genezy nazwy), Sławek Franecki. Grupa powstała w 1985 roku, deklarując się jako kabaret polityczny, przez co była szczególnie cenzurowana. Jak się później okazało, z udziałem w krakowskim konkursie wcale nie było tak kolorowo, bowiem założyciel grupy został wyrzucony ze szkoły, a części uczniów zagrożono niedopuszczeniem do matury. Jednak odwaga i upartość zaowocowały wygraniem Przeglądu.
W skład zespołu, w 1985 roku, wchodzili m.in.: Sławomir Franecki, Elwira Prokop, Anna Łada, Anna Czarnecka, Małgorzata Domagała, Marzena Janigacz, Karol Lipkowski, Tomasz Paprocki, Zbigniew Śliwiński, Dariusz Blachliński, Jarosław Skowron, Tomasz Markiewicz, Michał Budzisz. Sukces z PAKI powtórzyli na Lidzbarskich Biesiadach Humoru i Satyry. Data zakończenia działalności kabaretu nie jest znana.
Wiemy natomiast, że na 25. PACE zdobyli nagrodę za najbardziej polityczny program, był to rok 2009. Pięć lat później zmarł założyciel kabaretu, więc prawdopodobnie koniec ich działalności można datować w przybliżeniu na lata 2010-2014.
Jeśli jesteście ciekawi stylistyki tej grupy, polecamy piosenkę List do Andre Bretona, z płyty The best of PaKA 1985-2003, z zapadającym w pamięć wersem refrenu: „Surrealizm, surrealizm”.

Drugim zwycięzcą była grupa muzyczna o charakterze kabaretowym, „I z Poznania i z Torunia”, która powstała w okresie stanu wojennego.
Założycielami byli Mariusz Lubomski oraz Rafał Bryndal. Natomiast pozostali członkowie to: Agnieszka Linette, Piotr Horbulewicz, Jacek Podbielski, Krzysztof Pydyński i Maciej Barabasz. Na Przeglądzie, serca Jurorów podbili piosenką Indianie i kowboje, której nie zaakceptowała cenzura, przez co zmuszeni byli zapłacić grzywnę. Zespół zakończył działalność w 1987 roku.
Piosenki, która przyniosła im uznanie Jury pierwszej PAKI, możecie posłuchać np. tutaj.

II MIEJSCE: JAGIELLONIA

Laureatem drugiej nagrody był „Kabaret Jagiellonia” za program Patologia i muzykoterapia. Niestety nie udało mi się znaleźć żadnych informacji na temat tego kabaretu.

III MIEJSCE: ERGO

Trzecie miejsce na podium zajęła grupa artystyczna „Ergo”, za program Rozmowy w granicach zdrowego rozsądku. Powstała w 1983 roku, w Nowym Sączu. Założycielem jest Leszek Bolanowski. W skład kabaretu wchodzą także: Olga Bolanowska, Jadwiga Kmiecik, Magdalena Mróz, Ewa Bierońska, Krzysztof Koneczny, Halina Słowik, Andrzej Krupczyński i Paweł Ferenc.
Zespół, oprócz działalności kabaretowej, zajmuje się także innymi przedsięwzięciami artystycznymi (widowiska, koncerty, benefisy sądeckie, programy radiowe).
Istnieją do dziś i nadal wygrywają między innymi swoje słynne Limeryki.

Oficjalna strona internetowa grupy: www.ergo.mnet.pl.

Tak przedstawia się pierwszy Przegląd Kabaretów PAKA, w 1985 roku. Jak widzimy niektóre grupy artystyczne „złapały wiatr w żagle” i popłynęły w kierunku dalszych sukcesów kabaretowych, a inne poprzestały na Przeglądzie.

ANETA TABISZEWSKA

LITERATURA
Andrzej Domagalski, Leszek Kwiatkowski, Kabaret w Polsce 1950-2000, Krakowska Fundacja Teatralna, Kraków 2015.
Agnieszka Kozłowska, Magiczny świat kabaretu PAKA 1985-2001, Kraków 2002.